آمبولی ریه زمانی رخ می‌دهد که یک لخته خون در درون سرخرگ‌های ریه و یا بافت مربوط به شش بیمار قرار بگیرد. آمبولی باید به شکل کاملاً صحیح درمان شود، در غیر این صورت می‌تواند خطرات مختلفی برای بیمار داشته باشد. در ادامه بیشتر به آمبولی کردن ریه و موارد دیگری همچون علت‌ها، عواض و همچنین روش اصلی پیشگیری از این بیماری اشاره خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
آمبولی ریه چیست؟
این بیماری یک اصطلاح تخصصی محسوب می‌شود که نشان می‌دهد یک لخته خون به درون سرخرگ‌های ریه و یا بافت شش حرکت کرده است. آمبولی ریه را می‌توان از جمله خطرناک‌ترین بیماریهای ریوی دانست. از آمبولی با نام‌های دیگری همچون آمبولوس نیز یاد می‌شود که به ساختار این بیماری اشاره دارد. در برخی از موارد، آمبولی در زمان بارداری رخ می‌دهد که به آن آمبولی بارداری می‌گویند.
دلیل بروز آمبولوس ریه چیست؟
دلایل مختلفی را می‌توان برای آمبولی ریه بیان کرد، اما مهم‌ترین آن‌ها، جمع شدن خون در یک بخش ویژه از بدن است. علاوه بر این، چنانچه بیمار قبلاً سابقه عارضه‌های قلبی و عروقی را داشته باشد، احتمال رخ دادن آمبولی در وی بالا است. سرطان و یا برخی از داروهای مربوط به بهبود تعادل هورمونی نیز در برخی از موارد منجر به این موضوع می‌شوند که هر یک باید به صورت جداگانه مورد بررسی قرار بگیرند.
علائم آمبولی چیست؟
علائم آن به دسته‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌شود و هر بیمار ممکن است تنها با یکی از آن‌ها روبه‌رو شود. از جمله این علائم باید به درد بسیار زیاد در بخش قفسه سینه اشاره کنیم. این درد در پاره‌ای از موارد آن قدر زیاد است که فرد عملاً نمی‌تواند خود را کنترل کند. ضربان قلب سریع و همچنین خس خس کردن در زمان نفس کشیدن نیز از جمله علائم مهم آمبولی ریه به شمار می‌آیند که باید به آن‌ها توجه داشته باشیم.
علائم آمبولی در بارداری
همان‌طور که بیان کردیم، آمبولی کردن ریه ممکن است حتی در دوران بارداری نیز رخ بدهد. در چنین شرایطی با علائمی همچون رنگ پریدگی پوست و یا تغییر رنگ آن به رنگ آبی مواجه می‌شویم. در این حالت نیز ضربان قلب به شکل شدید و غیر قابل کنترل افزایش پیدا می‌کند.
علت
بی‌حرکت ماندن در یک بازه زمانی طولانی به خصوص در دوران بارداری می‌تواند منجر به آمبولی ریه شود. به همین دلیل اغلب توصیه می‌شود که بانوان باردار حتماً به تحرک داشتن در این دوران اهمیت بدهند تا بتوانند از این عارضه خطرناک به طور کامل جلوگیری کنند.
عوارض
عوارض آمبولی ریه در دوران بارداری چه برای مادر و چه برای نوزاد بسیار ناگوار است. در پاره‌ای از موارد اگر سریعاً به این بیماری رسیدگی نشود، احتمال مرگ نوزاد نیز وجود دارد. به همین دلیل است که حتماً باید به علائم گفته شده در این رابطه دقت داشته باشید.
درمان
به علت شرایط خاص مادران در دوران بارداری، درمان در این دوران باید حتماً تحت نظر متخصصان ویژه صورت بگیرد. بهره‌گیری از یک سری داروهای ویژه می‌تواند راهکاری مناسب به منظور حل کلیه مشکلات مربوط به آمبولی و شرایط مربوط به آن باشد.
علائم آمبولی کردن ریه در سالمندان
مورد دیگری که در مورد آن باید سخن بگوییم، علائم یا نشانه‌های آمبولی کردن در سالمندان است. آمبولی کردن ریه حتی در سنین بالا نیز ممکن است رخ بدهد. از جمله علائم مهم مربوط به آمبولی ریه در سنین بالا باید به عدم توانایی تنفس به شکل صحیح اشاره کنیم که با خس خس سینه همراه است.
علت
سن بالای شصت سال خود یک علت اصلی برای آمبولی کردن ریه محسوب می‌شود. در این سن ریه دیگر توانایی و کارکرد سال‌های جوانی را ندارد، به خصوص اگر فرد بیمار در سال‌های قبلی سیگار مصرف می‌کرده است. ترومای ساق پا نیز در برخی از موارد علت این بیماری در سنین بالاتر است.
عوارض
آمبولی کردن می‌تواند عواض متعددی داشته باشد، اما این عوارض در سنین بالا بیشتر خود را نشان می‌دهند. اگر آمبولی ریه به خوبی درمان نشود، احتمال دارد که سالمند مدنظر از فعالیت‌های روزانه و عادی خود به طور کامل دور بماند.
درمان
به منظور درمان آمبولی کردن ریه در سالمندان از رقیق‌کننده‌های خون کمک گرفته می‌شود. این رقیق‌‌کننده‌ها می‌توانند لکه‌های خونی ایجاد شده را تا حد امکان کاهش دهند. معمولاً پس از سکته مغزی یا حمله قلبی این داروها به سالمندان ارائه خواهند شد تا آن‌ها را مصرف کنند.
علائم آمبولی در کودکان
شاید تعجب کنید، اما آمبولی ریه در کودکان نیز رخ می‌دهد و یک بیماری کاملاً جدی است. از جمله علائم آمبولی در کودکان باید به مواردی همچون تب با درجه بالا (بیش از سی و هشت درجه) و تعریق شدید اشاره کنیم. ممکن است کودک سرفه نیز داشته باشد.
علت
یکی از مهم‌ترین علت‌های آمبولی کردن ریه در کودکان، شکستگی استخوان است. کودکان بازیگوش هستند و ممکن است در حین انجام فعالیت‌های مختلف دچار آسیب‌دیدگی بشوند. در این شرایط باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد تا از آمبولی کردن ریه به طور کامل جلوگیری شود.
عوارض
آمبولی ریه در کودکان منجر به ایجاد فشار بسیار شدید بر روی قلب می‌شود. این فشار شدید در صورت عدم درمان مشکلات متعددی را برای کودکان به وجود می‌آورد و حتی در پاره‌ای از موارد منجر به فوت کودک خواهد شد. به همین دلیل، آمبولی در کودکان باید جدی گرفته شود.
درمان
درمان کردن آمبولی در کودکان به وسیله تجویز چندین مدل دارو صورت می‌گیرد. اگر میزان آسیب‌دیدگی ریه زیاد باشد ممکن است پزشک به اقدامات پیشرفته‌تری نیز دست بزند. به هر روی اگر آمبولی در زمان مناسب تشخیص داده شود، نیازی به نگرانی خاصی نیست.
علائم آمبولی در مردان
آمبولی ریه مختص یک جنس خاص نیست و مردان نیز ممکن است به آن مبتلا شوند. از جمله علائم اصلی آمبولی کردن ریه در مردان باید سرفه کردن شدید با یا بدون خلط خونی و تنگی نفس اشاره کنیم که هر دو به ریه و شرایط نامناسب آن در زمان آمبولی ربط دارند.
علت
آسیب دیدن دیواره رگ‌ها یکی از مهم‌ترین علل آمبولی کردن ریه محسوب می‌شود. این آسیب به دلایل مختلفی ممکن است رخ بدهد و به همین دلیل نمی‌‌توان مورد خاصی را در این زمینه بیان کرد. ترمبوز وردیدی عمقی نیز می‌تواند علتی برای آمبولی کردن ریه در مردان باشد.
عوارض
عوارض مربوط به آمبولی ریه در مردان متفاوت از سایر عوارضی که پیش از این به آن‌ها اشاره کردیم نیست، در واقع مهم‌ترین و خطرناک‌ترین عارضه مربوط به این موضوع مرگ است. در پاره‌ای از موارد نیز احتمال دارد حتی در صورت درمان، ناتوانی ناشی از آمبولی باقی بماند.
درمان
برای درمان آمبولی کردن ریه از تکینک‌های گوناگونی استفاده می‌شود. داروهای رقیق‌کننده و استفاده از جوراب‌های فشاری برخی از این موارد مهم به شمار می‌آیند. در هر صورت اهمیت دارد که فرد حتماً از دستورات پزشک خود به طور کامل پیروی کند تا روند درمان با سرعت مناسبی پیش رود.
راه تشخیص آمبولی چیست؟
به منظور تشخیص دادن آمبولی ریه از چند راهکار مختلف کمک گرفته می‌شود که عبارت‌اند از: سی تی اسکن ریه، اسکن تهویه – پرفیوژن، آنژیوگرافی ریه، سونوگرافی داپلر، ام ار آی و آزمایش دی دایملر. در ادامه متن قصد داریم هر یک از روش‌های تشخیص آمبولی را مورد بررسی قرار دهیم.
سی تی اسکن ریه
اولین و ساده‌‌ترین روشی که از آن به منظور تشخیص دادن آمبولی در ریه استفاده می‌شود، سی تی اسکن است. این اسکن به پزشکان اجازه می‌دهد تا به طور کامل شرایط ریه و همچنین لخته خون موجود در بافت‌های آن را مورد بررسی قرار دهند. سی تی اسکن یک لازمه اساسی به منظور تشخیص آمبولی ریه است.
اسکن تهویه-پرفیوژن
در اسکن تهویه – پرفیوژن باید از یک مقدار ماده رادیواکتیو استفاده شود. این اسکن مشخص می‌کند که چه بخشی از ریه تهویه هوا و چه بخش دیگری بهبود جریان خون را بر عهده داد. چنانچه جریان خون در یک بخش خاص مناسب نباشد، می‌توان بیان کرد که در همان بخش یک لخته خونی وجود دارد.
آنژیوگرافی ریه
در آنژیوگرافی ریه پزشک می تواند به صورت مستقیم شرایط ریه را مورد بررسی قرار دهد. آنژیوگرافی ریه وضعیت کلی رگ‌های شش را به ما نشان می‌دهد و می‌توان به کمک آن مشخص کرد که لخته آمبولی ریه دقیقاً چه بخشی را تحت تأثیر قرار داده است.
سونوگرافی داپلر
این یک تست فراصوتی است. نام این تست را با توجه به اثر داپلر انتخاب کرد‌ه‌اند. در این نوع سونوگرافی می‌توان بافت‌های مختلف ریه را به صورت تخصصی مورد بررسی قرار داد. سونوگرافی داپلر نتایج دقیقی را در اختیار ما قرار می‌دهد و می‌توان از آن به عنوان یک روش مناسب در این زمینه یاد کرد.
ام آر آی
در ام آر آی از یک سری امواج رادیویی و میدان مغناطیسی به منظور تشخیص آمبولی در ریه استفاده خواهد شد. ام آر آی اگرچه کاربردهای دیگری نیز دارد، اما به عنوان یک روش تشخیص قابل اعتماد و شناخته شده در آمبولی ریه به شمار می‌رود که در بسیاری از بیمارستان‌ها می‌توان از آن بهره برد.
آزمایش دی-دایمر
آزمایش یا تست دی – دایمر یک نوع تست خون ویژه محسوب می‌شود که به منظور تشخیص دادن بیماریهای مختلفی از جمله بیماری آمبولی در ریه مورد استفاده قرار می‌گیرد. پزشک با توجه به نتایج ارائه شده در برگه تست می‌تواند نظر خود را در مورد آمبولی و شرایط کلی آن بیان کند.
راه های پیشگیری از آمبولی در ریه چیست؟
حالا که با بخش مهمی از اطلاعات مربوط به آمبولی ریه آشنا شده‌اید، بهتر است کمی در رابطه با راه‌های پیشگیری این بیماری نیز صحبت کنیم. خوشبختانه روش‌های پیشگیری از آمبولی کردن ریه چندان پیچیده نیستند و در بسیاری از موارد مي‌‌توان به سادگی از آن‌ها کمک گرفت. در ادامه به چند مورد از این راهکارها اشاره خواهیم نمود.
ورزش منظم
یکی از کاربردی‌ترین روش‌های پیشگری ازآمبولی کردن ریه که باید به آن اشاره کرد، ورزش منظم است. از آن‌جا که تحرک کم خود یکی از دلایل آمبولی در ریه به شمار می‌آید، با ورزش منظم می‌توان به جنگ این موضوع رفت. ورزش منظم چه در کودکان و چه در سالمندان مزایای دیگری نیز دارد. شما می‌توانید ورزش‌های مختلفی همچون پیاده‌روی، شنا و مواردی از این دست را انتخاب کنید.
استفاده زیاد از مایعات
راهکار مهم دیگری که حتماً باید از آن سخن بگوییم، استفاده زیاد از مایعات مختلف (به خصوص آب) است. وجود مایعات به حد کافی در بدن احتمال ابتلا به آمبولی ریه را تا حد بسیار خوبی کاهش می‌دهد. هر وقت که احساس تشنگی کردید، حتماً از آب زلال و گوارا استفاده کنید. استفاده از نوشیدنی‌های طبیعی دیگری مانند آب میوه نیز می‌تواند در این زمینه موثر باشد. بهتر است از نوشیدنی‌های با شکر بالا و نوشیدنی‌های انرژی‌زا دوری کنید، زیرا عوارض نامناسبی دارند.
رقیق‌کننده های خون
در بخش‌های پیشین گفتیم که استفاده کردن از رقیق‌کننده‌های خون یک روش عالی برای درمان آمبولی ریه و کاهش عوارض آن در سالمندان است. این موضوع در پاره‌ای از موارد به عنوان یک روش پیشگیری نیز به کار گرفته می‌شود. به خصوص اگر فرد در خانواده خود سابقه ژنتیکی این بیماری را داشته باشد. رقیق‌کننده‌های خون می‌توانند از ایجاد لخته‌های خونی در شرایط عادی جلوگیری کنند. این همان چیزی است که به منظور جلوگیری از آمبولی به دنبال آن هستیم.
راه و روش های درمان آمبولی کردن ریه چیست؟
اگرچه عوارض و خطرات مربوط به آمبولی کردن ریه جدی هستند، اما پزشکان در طول سالیان مختلف روش‌ها و راهکارهای گوناگونی را به منظور درمان این بیماری به کار گرفته‌اند. امروزه نیز سه راهکار اصلی در این زمینه به کار گرفتـه می‌شود که عبارت‌اند از: داروهای ضد انعقاد، داروهای ترامبولیتیک و جراحی آمبولی ریه. در ادامه متن به صورت مختصر در مورد هر یک از این موارد صحبت خواهیم کرد.
1-داروهای ضد انعقاد
داروهای ضد انعقاد دارویی‌هایی هستند که به وسیله آن‌ها می‌توان احتمال لخته شدن خون را به میزان بسیار خوبی کاهش داد. هپارین و وارافین مهم‌ترین داروهای ضد انعقاد موجود در بازار هستند که می‌توانیم به آن‌ها اشاره کنیم. داروهای ضد انعقاد در سنین مختلف قابل استفاده هستند ولی باید حتماً توسط پزشک تجویز شدـه باشند.
2-داروهای ترامبولیتیک
این داروها نیز همانند داروهای ضد انعقاد به منظور مواجه با لختـه خون به کار گرفتـه می‌شود، اما وظیفه اصلی آن‌ها حل کردن لختـه است. عموماً وقتی از لخته شدن خون مدت زمان زیادی گذشته باشد و بیمار به اورژانس انتقال یابد، از داروهای ترامبولیتیک کمک گرفتـه خواهد شد. شایان ذکر است که چنانچه فشار خون بیمار پایین باشد نیز باید از همین داروها استفادـه کنیم. یا به متخصص فشار خون در تهران مراجعه نمایید.
میزان و دوره مصرف داروهای ترومبولیتیک در آمبولی ریه باید بر اساس نظر پزشک باشد. پزشک نیز این میزان یا دوز را بر اساس شرایط کلی بیمار و همچنین پیشرفت کلی بیماری تعیین خواهد کرد. مهم است که داروهای ترومبولیتیک در زمان معین مصرف شوند.
3-جراحی آمبولی در ریه
چنانچه دو درمان فوق نتایج مناسبی به همراه نداشته باشند و آمبولی ادامه پیدا کند، چاره‌ای به جز جراحی وجود نخواهد داشت. در جراحی، پزشک تمام تلاش خود را به منظور برداشتن لخته ایجاد شدـه در ریه به کار می‌گیرد. مدت زمان مربوط به جراحی و دوران نقاهت پس از آن کاملاً به شرایط سلامتی بیمار ارتباط دارد. جراحی آمبولی باید با دقت بسیار زیادی صورت بگیرد.
پس از پایان یافتن جراحی آمبولی ریه، دوره نقاهت آغاز می‌شود. این دوره اهمیت خیلی زیادی دارد. در این دوران نباید فشار خاصی به ریه وارد نشود، زیرا احتمال ایجاد آمبولی به شکل مجدد وجود دارد. در این حالت لازم است که بیمار حتی برای انجام امور ساده خود از همراهانش کمک بگیرد.
جمع بندی
در این مقاله در مورد چیستی آمبولی ریه توضیح دادیم ودلایل بروز این بیماری را با هم بررسی کردیم. گفتیم که علائم این بیماری چیست؟ در مورد آمبولی کردن ریه در دوران بارداری توضیح دادیم در ادامه مطلب در مورد این بیماری در سنین مختلف و زنان و مردان گفتیم.
و راه های تشخیص، جلوگیری و درمان این بیماری هم بیان کردیم. به طور کل روش های تشخیص و درمان باید توسط پزشک متخصص انجام شود و برای دریافت مشاوره و تعیین نوبت می توانید با شماره 09373585813 تماس حاصل فرمایید.
سوالات متداول
· آمبولی ریه چیست؟
این بیماری یک اصطلاح تخصصی محسوب می‌شود که نشان می‌دهد یک لخته خون به درون سرخرگ‌های ریه و یا بافت شش حرکت کرده است. این بیماری را می‌توان از جمله خطرناک‌ترین بیماریهای ریوی دانست.
· راه های پیشگیری از آمبولوس ریه چیست؟
ورزش کردن منظم، استفاده زیاد از میعات و رقیق کردن خون
بدون دیدگاه